LEEUWARDEN – Voor bijna iedereen is de nieuwjaarsnacht een feestelijke gebeurtenis. Maar niet voor de mensen die in de nieuwjaarsnacht naar het Medisch Centrum Leeuwarden of een ander ziekenhuis komen met verwondingen door vuurwerk.
In Nederland zijn bij de jaarwisseling 2012-2013 264 slachtoffers gevallen met oogletsel, waarvan 101 met blijvende schade.. Plastisch chirurgen opereerden rond de jaarwisseling 2012-2013 ruim 40 vuurwerkslachtoffers met ernstige verwondingen. Het ging daarbij met name om handletsels, verwondingen in het gezicht en brandwonden. Negen handen werden gedeeltelijk en vijf handen werden volledig geamputeerd.
Welk vuurwerk is gevaarlijk?
Oogarts Marc Talsma van het MCL: ‘Bij oogletsel door vuurwerk denk je misschien aan een vuurpijl die vol in je oog komt. Die kan inderdaad rampzalig oogletsel veroorzaken. Maar oogletsel door vuurwerk kan andere oorzaken hebben.
Bijvoorbeeld door de bekende ‘sterretjes’. Die halen een temperatuur van 1.500 graden. Een vonkje in je oog kan blijvende schade veroorzaken. Kruitresten in het oog zijn enorm bijtend. Een beetje het idee alsof er vaatwaspoeder in je oog is gekomen. Je moet het echt heel snel en langdurig uitspoelen.’
Oogletsel door vuurwerk
De oogartsen van het MCL hebben bij toerbeurt dienst in de nieuwjaarsnacht.
Talsma: ‘Het is altijd weer afwachten welke oogletsels je dan ziet. Bij sommige oogletsels kun je nog wel wat voor de patiënt doen. Maar lang niet altijd. Soms komt het voor dat je een oog moet verwijderen of dat je iemand moet vertellen dat hij blijvend blind wordt aan een oog. Het is voor de patiënt natuurlijk afschuwelijk om door vuurwerk het gezichtsvermogen te verliezen.
Vaak gaat het om jonge mensen. Ze kunnen dan misschien nooit meer autorijden, of het werk doen dat ze graag willen. De gevolgen zijn enorm. Wat we helaas ook vaak meemaken is dat een toeschouwer vuurwerkslachtoffer wordt.’
Wat moet je doen om vuurwerkletsel te voorkomen?
Talsma is duidelijk. ‘Het allerbeste is om géén vuurwerk af te steken, in ieder geval geen illegaal vuurwerk. Draag altijd een vuurwerkbril. Ook als je buiten staat te kijken naar vuurwerk. Vuurwerkbrillen worden verkocht in het MCL en in de meeste ziekenhuizen, maar ook steeds meer bij de vuurwerkhandel. ‘
Plastisch chirurg Daphne van Dam van het Medisch Centrum Leeuwarden onderschrijft de ideeën van de oogarts ten volle. ‘Als plastisch chirurgen behandelen wij de verwondingen van de hand. Die zijn té vaak het gevolg van onverantwoord experimenteren met vuurwerk.
Simpel gezegd: vuurwerk in de hand en te laat weggegooid. Of vuurwerk dat niet is afgegaan met een letterlijk kort lontje. Ook illegaal vuurwerk is een bron van zorg: dat is lang niet altijd betrouwbaar en zorgt voor veel leed.’
Hoe voorkom je vuurwerkletsel aan de hand?
Van Dam: ‘Niets afsteken, dat heeft mijn voorkeur. Koop legaal vuurwerk en houd je in ieder geval aan de aanwijzingen op de verpakking. Gebruik een aansteeklont. En houd afstand. Je denkt dat een rotje of vuurpijl alleen maar een knal geeft. Maar als je, zoals ik, hebt gezien wat voor afschuwelijke schade één rotje kan aanrichten dan kijk je wel uit om met vuurwerk te knoeien. En zet ook een vuurwerkbril op.’
Kijk voor meer informatie hoe je het veiligst vuurwerk afsteekt en informatie over de nationale campagne Vuurwerkbril op deze sites.
#KollumerCourant #Friesland